အေၿခခံအဆင့္ကိုစေလ့လာမယ့္ညီငယ္ေတြကိုတစ္ခုအႀကံေပးခ်င္ပါတယ္။ကြ်န္ေတာ္တုိ ့လက္ေတြ ့ဖုန္းၿပင္
ရတဲ့အခ်ိန္မွာအခက္အခဲရိွတာက SMD လို ့ေခၚတဲ့ surface mount device အရမ္းကိုေသးငယ္တဲ့ components ေလးေတြကိုကိုင္တြယ္ရတဲ့အပိုင္းပါ။ SMD ေလးေတြ၇ဲ့အလုပ္လုပ္ပုံနဲ ့သူတို ့ေကာင္းမေကာင္း
စစ္ေဆးဖို ့အတြက္မီတာကိုအသုံးၿပဳတတ္ဖို ့ကလဲအေရးႀကီးပါတယ္။အဲဒီေတာ့ေသးေသးေလးေတြကို
မၿမင္မစမ္းနဲ ့တိုင္းေနမယ့္အစား TV ေတြမွာသုံးတဲ့ spare parts ပစၥည္းေရာင္းတဲ့ဆိုင္မွာ
Capacitor,diode,zener diode, led,transistor,resistor, အားလုံးကို 2000 ဖုိးေလာက္ဆိုေတာ္ေတာ္စုံစုံ
ရပါၿပီ။ပထမအဆင့္မွာခုလိုကိုင္တြယ္ၿပီးတိုင္းလို ့ရတဲ့အေနအထားနဲ ့စၿပီးေလ့လာသင့္တယ္။
(၁) capacitor ကိုတိုင္းမယ္ဆိုရင္မီတာကို x1k မွာထားၿပီးငုတ္ႏွစ္ခုကိုအၿပန္အလွန္တိုင္းႀကည့္ပါ။
ဘယ္လိုတိုင္းတိုင္းမီတာတံေလးအနဲငယ္ၿပၿပီးၿပန္က်သြားရင္အဲဒီ capacitor ေကာင္းပါတယ္၊တကယ္လို ့
လုံး၀မၿပတာပဲၿဖစ္ၿဖစ္၊မီတာအဆုံးထိၿပတာမ်ိဳးဆိုရင္အဲဒီ capacitor ပ်က္စီးေနပါၿပီ။
ဖုန္းေတြမွာပါတဲ့ SMD Capacitor လဲဒီအတိုင္းပဲတိုင္းရတာပါ၊တစ္ခုေတာ့ရိွတယ္၊ပတ္လမ္းေပၚမွာတိုင္း
ရင္ေသၿခာမႈမရိွတဲ့အတြက္ခဲၿဖဳတ္ၿပီးတိုင္းဖို ့လိုပါတယ္။တကယ္လို ့မိမိမွာ digital meter ရိွရင္ေတာ့
Select ကို capacitor တိုင္းတဲ့ Hf မ်ာထားၿပီးတိုင္းလို ့၇ပါတယ္။smd capacitor ရဲ့အေရာင္က
အ၀ါေရာင္အတုံးေလးေတြပါ္။
(၂)Diode ကိုတိုင္းမယ္ဆိုရင္မီတာကို x1 မွာထားၿပီးအစႏွစ္ဖက္ကိုအၿပန္အလွန္တိုင္းႀကည့္ပါ။
မီတာတံေလးဟာတစ္ဖက္ပဲၿပရပါမယ္။ႏွစ္ဖက္စလုံးၿပေနရင္ေတာ့ diode မေကာင္းေတာ့ပါဘူး
လုံး၀မၿပရင္လဲပ်က္ေနတာပါ။ zener diode လဲဒီအတိုင္းပဲတိုင္းရတာပါ။ရိုးရိုး diode နဲ ့zener diode
ရဲ့ကြဲလြဲခ်က္ကေတာ့အလုပ္လုပ္ပုံပါ။ diode ကပတ္လမ္းမွာရိွတဲ့ current ကိုတစ္ဖက္တည္းသာ
ၿဖတ္သန္းစီးဆင္းခြင့္ၿပဳပါတယ္၊ဒါေႀကာင့္ဖုန္းေတြမွာ battery ငုတ္အ၀င္ေတြမွာ diode တစ္လုံးကို
အမွားခံအေနနဲ ့ထည့္ေပးႀကပါတယ္။diode ကိုေနာက္တစ္မိ်ဳးအေနနဲ ့ ac ကေန dc ၿဖစ္ေအာင္လုပ္တဲ့
ေနရာမွာသုံးပါတယ္။ power supply ပိုင္းမွာ အ၀င္ဗို ့dc 3.5v ကို converter ပတ္လမ္းကတည္ၿငိမ္တဲ့
အထြက္ဗို ့ေတြရဖို ့လုပ္ေပးရပါတယ္။ coil ကေနတစ္ဆင့္ ထြက္လာတဲ့ ac volt ကို diode ခံၿပီး dc volt
အၿဖစ္ေၿပာင္းယူႀကပါတယ္၊ဒီပတ္လမ္းမွာ diode ဟာမၿဖစ္မေနပါ၀င္ရပါတယ္။
Zener diode ကေတာ့ပတ္လမ္းမွာရိွတဲ့ dc volt ကိုေၿပာင္းလဲမႈမရိွေအာင္ထိန္းၿငိွေပးပါတယ္။ဥပမာ
3.2v zener diode ဆိုရင္ပတ္လမ္းကို 5v မွားၿပီးေပးမိလဲ zener diode ကသတ္မွတ္ထားတဲ့ 3.2v မွာပဲ
ကန္ ့သတ္ေပးထားပါတယ္။ဒါေႀကာင့္ zener diode ေတြကို ic ေတြရဲ့ vcc အ၀င္ငုတ္ေတြမွာ ground နဲ ့
ခြၿပီးတပ္ဆင္အသုံးၿပဳႀကပါတယ္။ပတ္လမ္းရဲ့အေပါင္းဗို ့နဲ ့အႏႈတ္ဗုိ ့ကိုခြၿပီးတတ္ထားတဲ့ diode ေတြ ့ရင္
Zener diode လို ့သိေနရမွာပါ။ဖုန္းအတြက္ zener diode ေတြကေတာ့ 3.2v ပဲအသုံးမ်ားပါတယ္္။
(၃) LED ေလးေတြကိုလဲ diode တုိင္းသလိုပဲတိုင္းနိင္ပါတယ္။ဘက္မွန္ရင္မီးလင္းလာမွာပါ။ ohm meter
ေတြမွာထူးၿခားတာတစ္ခုက x1 စေကးမွာထားရင္ မီတာရဲ့အနက္တံမွာ dc 3 volt ေရာက္ၿပီး၊အနီတံက
အႏႈတ္ဗို ့ၿဖစ္သြားပါတယ္၊ digital meter မွာေတာ့အဲဒီလိုေၿပာင္းလဲမႈမရိွပါဘူး။
(၄) Transistor ကေၿခေတာက္သုံးေၿခာင္းနဲ ့ဆိုေတာ့တိုင္းရတာအစပိုင္းမွာအနဲငယ္ခက္ခဲတတ္ပါတယ္။
မီတာစေကးကို x1k မွာထားၿပီးငုတ္သုံးငုတ္ထဲကႀကိုက္တဲ့တစ္ငုတ္ကို မီတာရဲ့အနက္တံနဲ ့အေသေထာက္
ထားပါ၊ၿပီးရင္အနီတံနဲ ့က်န္ႏွစ္ဖက္ကိုတိုင္းႀကည့္ပါ။တစ္ခုမွမၿပရင္ခုနကအနက္တံေထာက္ထားတဲ့
ငုတ္ကိုလြတ္ၿပီးတစ္ၿခားငုတ္တစ္ခုေၿပာင္းပါ။အနက္တံကိုေတာ့ပုံေသထားၿပီးအနီတံနဲ ့ပဲက်န္ငုတ္ေတြကို
လိုက္တိုင္းႀကည့္ပါ။ေနာက္ဆုံးမွာအနက္တံေထာက္ထားတဲ့ငုတ္ကိုပုံေသထားၿပီးအနီတံနဲ ့တိုင္းတဲ့အခါ
မီတာစေကးမွာႏွစ္ဖက္စလုံးၿပတာကိုေတြ ့၇ပါမယ္။အဲဒီလိုၿပေနတဲ့အေၿခအေနမွာ၊မီတာတံေထာက္ထားတဲ့
ငုတ္ဟာ transistor ရဲ့ base ငုတ္လို ့မွတ္ယူေပးပါ။ၿပီးရင္အနက္တံကိုလြတ္ၿပီး base ငုတ္မဟုတ္တဲ့
က်န္ငုတ္ႏွစ္ခုကိုမီတာရဲ့အနီတံနဲ ့အနက္တံကိုေထာက္ၿပီးခုနကမွတ္ထားတဲ့ base ငုတ္ေလးကိုလက္ကေလး
နဲ ့ေထာက္ႀကည့္လိုက္ပါ၊မီတာမွ်ားတံေလးတက္သြားတာကိုေတြ ့ရပါမယ္။မတက္ေသးရင္အနီအနက္ေၿပာင္း
ၿပီးေထာက္ႀကည့္ပါ၊တက္ၿပီဆိုရင္အနီတံနဲ ့ေထာက္ထားတဲ့ငုတ္က emitter ၿဖစ္ၿပီးအနက္တံေထာက္ထားတဲ့
ငုတ္က collector ၿဖစ္ပါတယ္။ဒ ီtransistor ကိုေတာ့ NPN Transistor လို ့ေခၚပါတယ္၊ လက္ေတြ ့ပတ္လမ္း
ေပၚမွာေတာ့တိုင္းရတာခက္ခဲၿပီးစိတ္ထဲမွာသံသယရိွရင္အမ်ိုးအစားတူတာတစ္ခုနဲ ့လဲႀကည့္ရင္လဲ
ၿဖစ္ပါတယ္၊ transistor မွာ PNP နဲ ့ NPN ဆိုၿပီးႏွစ္မိ်ဳးရိွတဲ့အတြက္ သုံးေၿခာင္းၿမင္တိုင္းရမ္းၿပီး
ထည့္ႀကည့္လို ့မၿဖစ္ပါဘူးဒါေႀကာင့္ ကြ်မ္းက်င္ေအာင္ေလ့က်င့္ထားသင့္ပါတယ္၊မီတာကိုေတာ့
NPN နဲ ့PNP ေၿပာင္းၿပန္တိုင္းရပါတယ္၊တစ္ခုကိုတိုင္းနည္းသိရင္ရပါၿပီ။
ဆက္ၿပီးေတာ့ေရးေပးသြားပါမယ္။
ရတဲ့အခ်ိန္မွာအခက္အခဲရိွတာက SMD လို ့ေခၚတဲ့ surface mount device အရမ္းကိုေသးငယ္တဲ့ components ေလးေတြကိုကိုင္တြယ္ရတဲ့အပိုင္းပါ။ SMD ေလးေတြ၇ဲ့အလုပ္လုပ္ပုံနဲ ့သူတို ့ေကာင္းမေကာင္း
စစ္ေဆးဖို ့အတြက္မီတာကိုအသုံးၿပဳတတ္ဖို ့ကလဲအေရးႀကီးပါတယ္။အဲဒီေတာ့ေသးေသးေလးေတြကို
မၿမင္မစမ္းနဲ ့တိုင္းေနမယ့္အစား TV ေတြမွာသုံးတဲ့ spare parts ပစၥည္းေရာင္းတဲ့ဆိုင္မွာ
Capacitor,diode,zener diode, led,transistor,resistor, အားလုံးကို 2000 ဖုိးေလာက္ဆိုေတာ္ေတာ္စုံစုံ
ရပါၿပီ။ပထမအဆင့္မွာခုလိုကိုင္တြယ္ၿပီးတိုင္းလို ့ရတဲ့အေနအထားနဲ ့စၿပီးေလ့လာသင့္တယ္။
(၁) capacitor ကိုတိုင္းမယ္ဆိုရင္မီတာကို x1k မွာထားၿပီးငုတ္ႏွစ္ခုကိုအၿပန္အလွန္တိုင္းႀကည့္ပါ။
ဘယ္လိုတိုင္းတိုင္းမီတာတံေလးအနဲငယ္ၿပၿပီးၿပန္က်သြားရင္အဲဒီ capacitor ေကာင္းပါတယ္၊တကယ္လို ့
လုံး၀မၿပတာပဲၿဖစ္ၿဖစ္၊မီတာအဆုံးထိၿပတာမ်ိဳးဆိုရင္အဲဒီ capacitor ပ်က္စီးေနပါၿပီ။
ဖုန္းေတြမွာပါတဲ့ SMD Capacitor လဲဒီအတိုင္းပဲတိုင္းရတာပါ၊တစ္ခုေတာ့ရိွတယ္၊ပတ္လမ္းေပၚမွာတိုင္း
ရင္ေသၿခာမႈမရိွတဲ့အတြက္ခဲၿဖဳတ္ၿပီးတိုင္းဖို ့လိုပါတယ္။တကယ္လို ့မိမိမွာ digital meter ရိွရင္ေတာ့
Select ကို capacitor တိုင္းတဲ့ Hf မ်ာထားၿပီးတိုင္းလို ့၇ပါတယ္။smd capacitor ရဲ့အေရာင္က
အ၀ါေရာင္အတုံးေလးေတြပါ္။
(၂)Diode ကိုတိုင္းမယ္ဆိုရင္မီတာကို x1 မွာထားၿပီးအစႏွစ္ဖက္ကိုအၿပန္အလွန္တိုင္းႀကည့္ပါ။
မီတာတံေလးဟာတစ္ဖက္ပဲၿပရပါမယ္။ႏွစ္ဖက္စလုံးၿပေနရင္ေတာ့ diode မေကာင္းေတာ့ပါဘူး
လုံး၀မၿပရင္လဲပ်က္ေနတာပါ။ zener diode လဲဒီအတိုင္းပဲတိုင္းရတာပါ။ရိုးရိုး diode နဲ ့zener diode
ရဲ့ကြဲလြဲခ်က္ကေတာ့အလုပ္လုပ္ပုံပါ။ diode ကပတ္လမ္းမွာရိွတဲ့ current ကိုတစ္ဖက္တည္းသာ
ၿဖတ္သန္းစီးဆင္းခြင့္ၿပဳပါတယ္၊ဒါေႀကာင့္ဖုန္းေတြမွာ battery ငုတ္အ၀င္ေတြမွာ diode တစ္လုံးကို
အမွားခံအေနနဲ ့ထည့္ေပးႀကပါတယ္။diode ကိုေနာက္တစ္မိ်ဳးအေနနဲ ့ ac ကေန dc ၿဖစ္ေအာင္လုပ္တဲ့
ေနရာမွာသုံးပါတယ္။ power supply ပိုင္းမွာ အ၀င္ဗို ့dc 3.5v ကို converter ပတ္လမ္းကတည္ၿငိမ္တဲ့
အထြက္ဗို ့ေတြရဖို ့လုပ္ေပးရပါတယ္။ coil ကေနတစ္ဆင့္ ထြက္လာတဲ့ ac volt ကို diode ခံၿပီး dc volt
အၿဖစ္ေၿပာင္းယူႀကပါတယ္၊ဒီပတ္လမ္းမွာ diode ဟာမၿဖစ္မေနပါ၀င္ရပါတယ္။
Zener diode ကေတာ့ပတ္လမ္းမွာရိွတဲ့ dc volt ကိုေၿပာင္းလဲမႈမရိွေအာင္ထိန္းၿငိွေပးပါတယ္။ဥပမာ
3.2v zener diode ဆိုရင္ပတ္လမ္းကို 5v မွားၿပီးေပးမိလဲ zener diode ကသတ္မွတ္ထားတဲ့ 3.2v မွာပဲ
ကန္ ့သတ္ေပးထားပါတယ္။ဒါေႀကာင့္ zener diode ေတြကို ic ေတြရဲ့ vcc အ၀င္ငုတ္ေတြမွာ ground နဲ ့
ခြၿပီးတပ္ဆင္အသုံးၿပဳႀကပါတယ္။ပတ္လမ္းရဲ့အေပါင္းဗို ့နဲ ့အႏႈတ္ဗုိ ့ကိုခြၿပီးတတ္ထားတဲ့ diode ေတြ ့ရင္
Zener diode လို ့သိေနရမွာပါ။ဖုန္းအတြက္ zener diode ေတြကေတာ့ 3.2v ပဲအသုံးမ်ားပါတယ္္။
(၃) LED ေလးေတြကိုလဲ diode တုိင္းသလိုပဲတိုင္းနိင္ပါတယ္။ဘက္မွန္ရင္မီးလင္းလာမွာပါ။ ohm meter
ေတြမွာထူးၿခားတာတစ္ခုက x1 စေကးမွာထားရင္ မီတာရဲ့အနက္တံမွာ dc 3 volt ေရာက္ၿပီး၊အနီတံက
အႏႈတ္ဗို ့ၿဖစ္သြားပါတယ္၊ digital meter မွာေတာ့အဲဒီလိုေၿပာင္းလဲမႈမရိွပါဘူး။
(၄) Transistor ကေၿခေတာက္သုံးေၿခာင္းနဲ ့ဆိုေတာ့တိုင္းရတာအစပိုင္းမွာအနဲငယ္ခက္ခဲတတ္ပါတယ္။
မီတာစေကးကို x1k မွာထားၿပီးငုတ္သုံးငုတ္ထဲကႀကိုက္တဲ့တစ္ငုတ္ကို မီတာရဲ့အနက္တံနဲ ့အေသေထာက္
ထားပါ၊ၿပီးရင္အနီတံနဲ ့က်န္ႏွစ္ဖက္ကိုတိုင္းႀကည့္ပါ။တစ္ခုမွမၿပရင္ခုနကအနက္တံေထာက္ထားတဲ့
ငုတ္ကိုလြတ္ၿပီးတစ္ၿခားငုတ္တစ္ခုေၿပာင္းပါ။အနက္တံကိုေတာ့ပုံေသထားၿပီးအနီတံနဲ ့ပဲက်န္ငုတ္ေတြကို
လိုက္တိုင္းႀကည့္ပါ။ေနာက္ဆုံးမွာအနက္တံေထာက္ထားတဲ့ငုတ္ကိုပုံေသထားၿပီးအနီတံနဲ ့တိုင္းတဲ့အခါ
မီတာစေကးမွာႏွစ္ဖက္စလုံးၿပတာကိုေတြ ့၇ပါမယ္။အဲဒီလိုၿပေနတဲ့အေၿခအေနမွာ၊မီတာတံေထာက္ထားတဲ့
ငုတ္ဟာ transistor ရဲ့ base ငုတ္လို ့မွတ္ယူေပးပါ။ၿပီးရင္အနက္တံကိုလြတ္ၿပီး base ငုတ္မဟုတ္တဲ့
က်န္ငုတ္ႏွစ္ခုကိုမီတာရဲ့အနီတံနဲ ့အနက္တံကိုေထာက္ၿပီးခုနကမွတ္ထားတဲ့ base ငုတ္ေလးကိုလက္ကေလး
နဲ ့ေထာက္ႀကည့္လိုက္ပါ၊မီတာမွ်ားတံေလးတက္သြားတာကိုေတြ ့ရပါမယ္။မတက္ေသးရင္အနီအနက္ေၿပာင္း
ၿပီးေထာက္ႀကည့္ပါ၊တက္ၿပီဆိုရင္အနီတံနဲ ့ေထာက္ထားတဲ့ငုတ္က emitter ၿဖစ္ၿပီးအနက္တံေထာက္ထားတဲ့
ငုတ္က collector ၿဖစ္ပါတယ္။ဒ ီtransistor ကိုေတာ့ NPN Transistor လို ့ေခၚပါတယ္၊ လက္ေတြ ့ပတ္လမ္း
ေပၚမွာေတာ့တိုင္းရတာခက္ခဲၿပီးစိတ္ထဲမွာသံသယရိွရင္အမ်ိုးအစားတူတာတစ္ခုနဲ ့လဲႀကည့္ရင္လဲ
ၿဖစ္ပါတယ္၊ transistor မွာ PNP နဲ ့ NPN ဆိုၿပီးႏွစ္မိ်ဳးရိွတဲ့အတြက္ သုံးေၿခာင္းၿမင္တိုင္းရမ္းၿပီး
ထည့္ႀကည့္လို ့မၿဖစ္ပါဘူးဒါေႀကာင့္ ကြ်မ္းက်င္ေအာင္ေလ့က်င့္ထားသင့္ပါတယ္၊မီတာကိုေတာ့
NPN နဲ ့PNP ေၿပာင္းၿပန္တိုင္းရပါတယ္၊တစ္ခုကိုတိုင္းနည္းသိရင္ရပါၿပီ။
ဆက္ၿပီးေတာ့ေရးေပးသြားပါမယ္။
No comments:
Post a Comment